HELLENOINOS: Ανάδειξη, Αξιολόγηση και Αξιοποίηση Ελληνικών ποικιλιών αμπέλου

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το πρόγραμμα HELLENOINOS επικεντρώνεται στην αξιολόγηση των γενετικών πόρων των αμπέλων στην Ελλάδα και στη δημιουργία των κατάλληλων γνώσεων που απαιτούνται για την άμεση και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του αμπελοοινικού τομέα. Η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων εταιρειών και φορέων θα εξασφαλίσει τη διάσωση και την τεκμηρίωση της εθνικής συλλογής ποικιλιών σταφυλιών που εστιάζουν στη γενετική ποικιλότητα των αυτόχθονων ποικιλιών που αποτελούν τον εθνικό κατάλογο. Αυτό έχει στρατηγική σημασία για τον ελληνικό αμπελοοινικό τομέα. 250 εγχώριες ποικιλίες θα επιλεγούν και θα μελετηθούν στο πλαίσιο αυτής της πρότασης δημιουργώντας έτσι μια βελτιωμένη συλλογή αναφοράς. Αυτές οι ποικιλίες θα ταυτοποιηθούν γενετικά και θα υποβληθούν σε έλεγχο για την παρουσία ιών ώστε να αποτελέσουν το υλικό αναφοράς για την αξιολόγηση των κλώνων στο μέλλον, εφόσον αυτή η διαδικασία απαιτείται από τη σχετική νομοθεσία.

ΚΥΡΙΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Ο κύριος στόχος αυτής της πρότασης είναι η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και μεθόδων για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών κρασιών μέσω μιας ολιστικής προσέγγισης («από το κύτταρο στο ποτήρι») που θα επιτευχθεί με:
•    Την αναβάθμιση της αμπελογραφικής συλλογής του Ινστιτούτου Αμπέλου της Αθήνας με την καταγραφή της γενετικής ποικιλομορφίας και της ανίχνευσης ιών των φυτών.
•    Τον χαρακτηρισμό του μεταβολικού προφίλ των σταφυλιών των επιλεγμένων πέντε εμβληματικών ποικιλιών.
•    Την αξιολόγηση του οινολογικού δυναμικού των 25 ποικιλιών σταφυλιών και των υφιστάμενων κλώνων τους και αξιολόγηση του οργανοληπτικού τους προφίλ.
•    Την αξιολόγηση της προσαρμογής στις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις αμπελουργικές πρακτικές αυτών των πέντε ποικιλιών και ο λειτουργικός χαρακτηρισμός των γονιδίων που ελέγχουν την απόκριση τους στο αβιοτικό στρες κάτω από τις τυπικές συνθήκες ημίξηρου κλίματος του Ελληνικού Αμπελώνα.
Πέντε εμβληματικές ελληνικές ποικιλίες (Μοσχοφίλερο, Αγιωργήτικο, Ασύρτικο, Ξινόμαυρο και Ροδίτης) θα αναλυθούν σε βάθος και θα προσδιοριστούν οι μεταβολίτες που καθορίζουν τον οργανοληπτικό χαρακτήρα των σταφυλιών και των αντίστοιχων οίνων. Θα χρησιμοποιηθούν μέθοδοι κλασμάτωσης και απομόνωσης προκειμένου να εντοπιστούν τα κύρια αρωματικά. Ένα από τα δυναμικότερα στοιχεία του έργου είναι ότι η μελέτη του ποικιλιακού οργανοληπτικού προφίλ θα συνδυαστεί και θα στηριχθεί σε βάθος με τη μελέτη του γενετικού, μεταγραφομικού και μεταβολομικού υπόβαθρού του.

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ:
•    ΚΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΑ ΧΩΡΑ
•    ΚΤΗΜΑ ΠΑΥΛΙΔΗ
•    ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑΣ – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
•    ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑΣ – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
•    ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ – ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
•    ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΑΡΜΑΚΟΓΝΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΗΜΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ – ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
•    ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ
•    ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΛΙΑΣ

________________________________________
Το HELLENOINOS υλοποιείται στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ και συγχρηματοδοτείται από τo Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ), με κωδικό έργου Τ1ΕΔΚ-03719.